De blije ongeletterde kleuterscholen in Finland
Door op de afbeelding hieronder te klikken, wordt u doorverwezen naar het artikel op de website.
Thema
Ongeletterde kleuterscholen in Finland
Context
In veel landen moeten de kleuters tegenwoordig al veel leren. Dingen die eerst vanaf groep 3 (het eerste leerjaar) aan bod kwamen, moeten ze nu al in de kleuterklassen kennen/kunnen. Zo zijn er ook al allerlei eisen wat betreft geletterdheid in de kleuterklassen. In Finland is dit echter niet het geval: kleuters hoeven nog niet geletterd te zijn, ze krijgen alle tijd om spelend te leren.
Problematiek
In het artikel komt het volgende probleem naar voren: in veel landen is in de kleuterklassen geen tijd meer om te spelen, maar moeten de kinderen al dingen leren die ze anders pas in groep 3/het eerste leerjaar zouden tegenkomen. Er worden veel eisen gesteld aan de kleuters en dit botst veel leerkrachten tegen het lijf. Bovendien is nooit bewezen dat kinderen die op de kleuterschool hebben leren lezen daar op langere termijn profijt van hebben.
In Finland hoeven de kinderen het lezen nog niet te leren (het mag wel voor de leergierigen) in de kleuterklassen. Ze leren vooral spelend. In het artikel wordt ook gezegd dat kinderen vooral veel leren wanneer ze het leren leuk vinden. Veel kleuters hebben niet door dat ze met leren bezig zijn, terwijl ze ontzettend veel kennis opdoen door de activiteiten waar ze (zeer enthousiast en onuitputtelijk) mee bezig zijn. Het woord 'vreugde' staat centraal binnen het kleuteronderwijs in Finland: 'Iets wat zonder vreugde wordt geleerd, wordt gauw weer vergeten.'
Ik ben het helemaal eens met de Finse visie op kleuteronderwijs. Zelf ben ik denk ik een van de laatste kleuters in ons land geweest die in de kleuterklassen lekker konden spelen en vooral spelend leerden. In de tijd daarna is er veel eranderd en toen ik oop de pabo zat en voor het eerst les moest geven aan kleuters kieek ik vreemd op: ik dacht dat alles wel ongeveer hetzelfde was gebleven, maar dit was absoluut niet het geval. De kinderen moesten al heel veel kunnen en kennen en er werden hoge doelen gesteld. Die doelen werden ook getoetst. Volgens mij wordt dit alleen maar strenger. Ik vind dit geen goede ontwikkeling en vind dat kinderen op deze leeftijd nog alle tijd moeten hebben om echt kind te zijn. Ze moeten niet geconfronteerd worden met de druk van toetsen en het halen van doelen. Laat het lekker alleen spelend ontdekken. Ik denk dat ze daar veel meer van leren. Die andere dingen kunnen later nog wel geleerd worden: Zelf heb ik er ook totaal geen hinder van ondervonden dat ik nog niet kon lezen in de kleuterklassen. Wel vind ik dat leren lezen kan worden aageboden als de leerkracht merkt dat een kind meer uitdaging kan gebruiken of als het kind zelf aangeeft dat het graag wil leren lezen.
Stoornisdenken en diversiteitsdenken
Onderstaande uitspraken uit het artikel hebben betrekking op diversiteitsdenken. Ik vermeld er steeds achter waarom hier sprake van is:
- “Spelen is voor kinderen een zeer efficiënte manier van leren,” vertelde ze mij. “En we passen het toe op een manier die kinderen leervreugde geeft.” --> Het leren wordt aangepast aan de leerling in plaats van dat de leerling zich moet aanpassen aan het aanbod.
- 'Tijdens de ochtenduren merkte ik dat de kleuters op twee verschillende manieren spelen: De ene manier spontaan en vrij (zoals de jongens bezig waren met dammen bouwen), de andere meer begeleid en pedagogisch van opzet (zoals de ijsjesmeisjes).' --> Er wordt in het leeraanbod rekening gehouden met verschillende leerstijlen.
- 'Tegenwoordig zijn Finse docenten vrij om kinderen te leren lezen op het moment dat ze er open voor staan – zoals Osei Ntiamoah zegt: “bereid en geïnteresseerd” om het te leren.' --> Er wordt ingespeeld op de zone van de naaste ontwikkeling en de leerbehoeftes van elk kind apart.
- 'In heel Finland ontmoeten kleuterleiders en ouders elkaar in de herfst voor het samenstellen van een individueel plan, afgestemd op de interesse en motivatie van elk kind afzonderlijk, waarin opgenomen het doel te leren lezen. Voor Finse kleuters die klaar lijken te zijn voor leesonderwijs is het nog steeds mogelijk dat op een speelse manier te ontvangen, vertelde Holappa mij.' --> Het individueel plan voor een leerling wordt afgestemd op de interesse en motivatie van elk kind apart. Ook is er een goed contact en overleg tussen leerkracht en ouders.
Bron: Walker, T. (17-01-2016). De blije ongeletterde kleuterscholen in Finland. Opgeroepen op 20 feburari 2016 van Nieuwetijdskind: http://www.nieuwetijdskind.com/blije-kleuterscholen-in-finland/.